Please add some widget in Offcanvs Sidebar
Enükleasyon ve eviserasyon, görme yetisini kaybetmiş ya da ciddi şekilde hasar görmüş gözlerin cerrahi olarak alınması işlemidir. Bu operasyonlar genellikle ağrılı kör göz, travma sonrası onarılamaz göz hasarı, göz içi tümörleri ya da ciddi enfeksiyon durumlarında uygulanır. Her iki işlem de hastanın yaşam kalitesini artırmayı ve sonraki süreçte estetik olarak protez göz uygulamasına uygun bir göz çukuru hazırlamayı amaçlar.
Enükleasyon, göz küresinin (gözün tamamının) tümüyle çıkarılması işlemidir. Genellikle ağrılı ve fonksiyonunu tamamen kaybetmiş gözler, travmaya bağlı ciddi hasar gören gözler veya göz içi tümörler nedeniyle gerçekleştirilir. Bu ameliyat genellikle genel anestezi altında yapılır ve sonrasında göz çukuruna kalıcı, yuvarlak bir orbital implant yerleştirilir. Yaklaşık 4-6 haftalık iyileşme sürecinin ardından hastaya, diğer gözle uyumlu olacak şekilde kişiye özel bir protez göz hazırlanır.
Eviserasyon da bir göz alma işlemidir ancak enükleasyondan farklı olarak gözün dış duvarı olan sklera (göz kılıfı) korunur. Bu yöntem özellikle göz içi kanseri olmayan ve yapısı sağlam olan hastalarda tercih edilir. Skleranın korunması, göz protezinin daha doğal hareket etmesini sağlar. Ayrıca implantın dışarı atılma riski (ekstrüzyon) da daha düşüktür.
Eviserasyon, görsel estetiği korumak isteyen ve uygun medikal geçmişe sahip hastalarda daha avantajlı olabilir. Ancak bazı durumlarda bu yöntem önerilmez; örneğin göz tümörü şüphesi varsa enükleasyon tercih edilir.
Enükleasyon veya eviserasyon ameliyatları farklı nedenlerle gerekebilir. Bu nedenler arasında:
Travmaya bağlı göz içi yıkım
Ağrılı ve kör hale gelmiş göz
Göz içi tümörler (örneğin retinoblastom, melanom)
Şiddetli enfeksiyonlar (endoftalmi gibi)
Göz protezine uygun hale getirme amacıyla boşluk düzensizliklerinin giderilmesi
Doğuştan anomali (nadir)
Her hastanın durumu farklı olduğu için, cerrahi yöntemin seçimi uzman bir oküloplastik cerrah tarafından değerlendirilmelidir.
Cerrahi, genellikle günübirlik işlem olarak yapılır ve hasta aynı gün taburcu edilir. Operasyon sonrası birkaç gün hafif ağrı, şişlik ve kızarıklık görülebilir. İyileşme süreci şu şekildedir:
1. Hafta: Göz çukuru iyileşmeye başlar. Dikişler çözülmeye başlar veya alınır.
4-6. Hafta: Göz çukuru tam olarak iyileştiğinde hasta bir oküleriste yönlendirilir. Burada hastaya uygun estetik bir protez göz hazırlanır.
Takip Süreci: Protez göz yerleştirildikten sonra, düzenli kontroller yapılır. Protezin uyumu, hareketliliği ve estetik görünümü değerlendirilir.
Duruma göre değişir. Tümör varsa genellikle enükleasyon tercih edilir. Enfeksiyon veya travma durumlarında eviserasyon uygun olabilir.
Ameliyattan 4–6 hafta sonra, göz çukuru tamamen iyileştikten sonra takılır.
Hafif ağrı ve rahatsızlık olabilir ancak reçeteli ilaçlarla kolaylıkla kontrol altına alınabilir.