Göz Kuruluğu

Gözyaşının yeterli miktarda üretilmemesi ve kalitesiz olması sonucu gözün nemlenememesidir. Göz kuruluğu, yanma, batma ve kaşıntı gibi rahatsızlıklara yol açar. Uzun süre ekrana bakmak, klimalı ortamlar veya yaşlanma gibi faktörler tetikleyebilir. Tedavi edilmezse görme kalitesini düşürebilir. Yapay gözyaşı damlaları ve çevresel düzenlemelerle kontrol altına alınabilir.

Göz Kuruluğu Belirtileri Nelerdir?

Gözlerde sürekli yanma veya batma hissi yaşanabilir, özellikle rüzgârlı veya klimalı ortamlarda bu his artar. Gözlerin yüzeyindeki göz kuruluğu, damarların belirginleşmesine neden olarak kızarıklığa yol açar. Kuruyan gözler kaşıntıya neden olabilir, bu da tahrişe yol açarak şikayetleri artırır. Bilgisayar kullanımı gibi uzun süreli görsel aktivitelerde gözlerin çabuk yorulması sık görülür.

Nem eksikliği, görüşte dalgalanmalara ve bulanık görmeye neden olabilir. Parlak ışıklara karşı aşırı hassasiyet görülebilir, bu durum rahatsızlık verici olabilir. Göz yüzeyinde bir şey varmış gibi hissetmek yaygın bir belirtidir. Sanki gözde kum veya yabancı bir cisim varmış gibi hissedilir. İronik olarak, gözyaşı bezleri kuruluğu telafi etmek için fazla çalışarak aşırı sulanma yapabilir. Ancak bu gözyaşları nemlendirici nitelikte olmayabilir.

Sabahları uyanırken göz kapaklarının yapışması, kuruluğa bağlı bir başka belirtidir. Kontakt lens kullanan kişilerde lenslerin rahatsız hissettirmesine ve lens kullanımını zorlaştırmasına yol açar. Göz kuruluğu belirtileri günlük hayatı etkileyebilir ve zamanla göz sağlığı sorunlarına neden olabilir. Özellikle uzun süreli şikayetlerde bir göz doktoruna başvurmak önemlidir.

Göz Kuruluğu Neden Olur?

Gözyaşı üretimi yaşlanmayla birlikte azalır. Kadınlarda hormonal değişiklikler, östrojen azalması, gözyaşı üretimini olumsuz etkiler. Meibomian bezlerinin yetersiz çalışması, gözyaşının buharlaşmasını hızlandırır. Göz kapaklarındaki iltihap, yağ bezlerinin işlevini bozar. Rüzgar veya klima, gözyaşının buharlaşmasını hızlandırır. Göz kırpma sayısının azalması kuruluğu artırır. Antihistaminikler ve antidepresanlar gözyaşı üretimini azaltabilir.

Diüretik etkili ilaçlar da göz kuruluğu yaşanmasına yol açabilir. Sjögren sendromu gibi rahatsızlıklar gözyaşı bezlerini etkiler. Kan şekeri dengesizliği, gözyaşı bezlerinin işlevini bozabilir. Uzun süreli lens kullanımı, göz yüzeyini tahriş eder ve gözyaşı dengesini bozar. Tedavide suni gözyaşı damlaları ve çevresel önlemler önemlidir. İleri seviyelerde doktor kontrolünde ilaç tedavisi ve gözyaşı kanalı tıkaçları gibi yöntemler kullanılabilir.

Göz Kuruluğu Nasıl Tedavi Edilir?

Yapay gözyaşı damlaları gözyaşı eksikliğini geçici olarak giderir. Reçetesiz olarak satılan bu ürünler hafif vakalarda sıklıkla kullanılır. Göz jelleri ise damlalara göre daha uzun süre etkili olup geceleri kullanım için uygundur. Siklosporin veya lifitegrast gibi reçeteli damlalar, gözyaşı bezlerindeki iltihabı azaltır. Gözyaşı üretimini artırabilir. Kortikosteroid damlalar ise kısa süreli iltihap tedavilerinde kullanılır.

Göz kapaklarının üzerine uygulanacak sıcak kompres, gözyaşı bezlerinin tıkanıklığını giderir. Göz kapağı temizleme solüsyonları ile hijyen sağlanarak enfeksiyonların önüne geçilir ve gözyaşı kalitesi artırılır. Özel gözyaşı dostu lensler veya günlük kullan-at lensler tercih edilebilir. Ayrıca, lenslerin kullanım süresi kısıtlanarak göz kuruluğu önüne geçilebilir. Gözyaşı kanalına takılan tıkaçlar, gözyaşının daha uzun süre gözde kalmasını sağlar. Bu yöntem, kalıcı veya geçici olarak uygulanabilir.

Omega-3 yağ asitleri, gözyaşı bezlerinin sağlığını destekler. Balık yağı veya omega-3 takviyeleri kullanımı tavsiye edilir. Bol su tüketimi de kuruluğu azaltmada etkilidir. Nemlendirici cihazlar ile ortam havasının nem oranı artırılabilir. Ekran karşısında uzun süre çalışanların 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 metre uzağa bakması önerilir. Bazı ilaçlar (antihistaminikler, diüretikler) kuruluk yaşanmasına neden olabilir. Doktorunuz bu ilaçların değiştirilmesini veya dozlarının ayarlanmasını önerebilir. Göz kuruluğu şiddetine bağlı olarak, farklı tedavi yöntemleri kombine edilebilir. Uzun süreli rahatlama sağlanamıyorsa, bir göz doktoruna başvurulması önerilir.